Nafta ruse po gjen sërish rrugën e saj për klientët në mbarë botën. Por edhe ata që kalojnë ditët e tyre duke ndjekur lëvizjen e saj përtej oqeanit e kanë të vështirë të zbulojnë se kush saktësisht po transporton naftën.
Ndërsa sanksionet perëndimore kundër Rusisë u përshkallëzuan për shkak të pushtimit të Ukrainës, gjithnjë e më shumë anije iu bashkuan flotës ekzistuese të cisternave misterioze, të gatshme për të lehtësuar eksportet ruse të naftës, shkroi CNN.
Individët e industrisë vlerësojnë madhësinë e kësaj flote “hije” në afërsisht 600 anije, ose rreth 10% të numrit global të cisternave të mëdha. Dhe numrat vazhdojnë të rriten.
Se kush i zotëron dhe operon këto anije mbetet një mister. Ndërsa tregtia me naftën ruse është bërë më komplekse gjatë vitit të kaluar, shumë kompani perëndimore të anijeve janë tërhequr nga biznesi. U shfaqën kompani të reja dhe të paqarta transporti, ndonjëherë me kompani fiktive në Dubai ose Hong Kong.
Zgjerimi i flotës në hije nënvizon ndryshimet dramatike që ka sjellë lufta ruse në tregun global të naftës. Në një përpjekje për të qëndruar në biznes, eksportuesi i dytë më i madh në botë i naftës së papërpunuar ka riformuar modelet e vjetra të tregtimit dhe ka ndarë në dysh sistemin energjetik të botës.
“Ka një flotë që nuk bën biznes me Rusinë dhe ka një flotë që bën biznes pothuajse ekskluzivisht me Rusinë. Vetëm pak transportues punojnë me të dyja palët”, tha Richard Mattheës, kreu i kërkimit në “EA Gibson”, një ndërmjetës ndërkombëtar i anijeve.
Eksportet ruse të naftës në Kinë dhe Indi arritën nivele rekord në janar, pasi një ndalim evropian për naftën ruse në det të hapur hyri në fuqi, sipas Kpler, një kompani të dhënash. Eksportet në Turqi, një tjetër klient i madh, gjithashtu vazhduan me shpejtësi.
Përmbushja e këtyre kërkesave kërkon anije të përshtatshme për transport. Flota kombëtare ruse nuk ka mjaftueshëm anije. Këtu shfaqet “flota hije”.
Një arsye – dërgimi i naftës ruse në udhëtime të gjata në Kinë ose Indi është më pak efikas sesa dërgimi i saj në vendet e afërta si Finlanda. Rusia tani ka nevojë për katër herë më shumë kapacitet transporti për naftën e saj të papërpunuar sesa para pushtimit, sipas EA Gibson.
Si rezultat, vlerësohet se 25 deri në 35 anije në muaj i shiten flotës hije. “Global Witness”, një organizatë jofitimprurëse, vlerëson se një e katërta e shitjeve të cisternave të naftës nga fundi i shkurtit 2022 deri në janar të këtij viti përfshinte blerës të panjohur, rreth dy herë më shumë se një vit më parë.
Kërkesa mund të rritet në muajt në vijim nëse Kina ka nevojë për më shumë naftë për ta fuqizuar rimëkëmbjen e saj ekonomike.